Основополагающим нормативным правовым актом в сфере борьбы с коррупцией является Федеральный закон от 25 декабря 2008 г. N 273—ФЗ "О противодействии коррупции".

Коррупция — злоупотребление служебным положением, дача взятки, получение взятки, злоупотребление полномочиями, коммерческий подкуп либо иное незаконное использование физическим лицом своего должностного положения вопреки законным интересам общества и государства в целях получения выгоды в виде денег, ценностей, иного имущества или услуг имущественного характера, иных имущественных прав для себя или для третьих лиц либо незаконное предоставление такой выгоды указанному лицу другими физическими лицами, а также совершение перечисленных деяний от имени или в интересах юридического лица(ст. 1 Федерального закона от 25.12.2008№ 273—ФЗ «О противодействии коррупции»).

Взятка — принимаемые должностным лицом материальные ценности (предметы или деньги) или какая—либо имущественная выгода или услуги за действие (или наоборот бездействие), в интересах взяткодателя, которое это лицо могло или должно было совершить в силу своего служебного положения.

Уголовный кодекс Российской Федерации предусматривает несколько видов преступлений, связанных со взяткой:

получение взятки;

дача взятки;

посредничество во взяточничестве;

коммерческий подкуп;

провокация взятки либо коммерческого подкупа.

Заведомо ложный донос, в том числе о вымогательстве взятки, рассматривается Уголовным кодексом Российской Федерации (статья 306 УК РФ) как преступление и наказывается штрафом, обязательными работами, исправительными работами, принудительными работами, арестом, лишением свободы максимально на срок до шести лет

Гражданин, давший взятку, может быть освобожден от ответственности, если:

установлен факт вымогательства;

гражданин добровольно сообщил в правоохранительные органы о содеянном;

гражданин активно способствовал раскрытию и (или) расследованию преступления.

Невыполнение государственным гражданским служащим обязанности по уведомлению о случаях предложения ему (вымогательства) взятки является правонарушением, влекущим увольнение с государственной службы либо привлечение его к иным видам ответственности в соответствии с законодательством Российской Федерации.

Противодействие Коррупции – это деятельность федеральных органов государственной власти, органов государственной власти субъектов Российской Федерации, органов местного самоуправления, институтов гражданского общества, организаций и физических лиц в пределах их полномочий: а) по предупреждению коррупции, в том числе по выявлению и последующему устранению причин коррупции (профилактика коррупции); б) по выявлению, предупреждению, пресечению, раскрытию и расследованию коррупционных правонарушений (борьба с коррупцией); в) по минимизации и (или) ликвидации последствий коррупционных правонарушений.

Коррупциягә каршы көрәш өлкәсендә төп норматив хокукый акт булып 2008 елның 25 декабрендәге "Коррупциягә каршы тору турында"273—ФЗ номерлы Федераль закон тора. Коррупция — хезмәт урыныннан явызларча файдалану, ришвәт бирү, вәкаләтләрдән явызларча файдалану, физик зат тарафыннан үз вазифаларыннан явызларча файдалану, коммерция сатып алу яки башка хокуксыз рәвештә файдалану, җәмгыять һәм дәүләтнең хокукый мәнфәгатьләренә каршы, үз—үзеңә яки башка физик затлар өчен файда, башка мөлкәт хокуклары, мондый файданы законсыз бирү, шулай ук юридик зат исеменнән яисә юридик зат мәнфәгатьләрендә саналган гамәлләр кылу («Коррупциягә каршы көрәш турында» 25.12.2008 ел, № 273-ФЗ Федераль законның 1 гамәле).

Ришвәт- ришвәт бирүче мәнфәгатьләрендә вазыйфаи зат тарафыннан кабул ителә торган матди кыйммәтләр (әйберләтә яки акча) яки нинди дә булса мөлкәт файдасы яки гамәлләр (яки киресенчә - гамәл кылмау) өчен, бу зат үзенең эшендәге мөмкинлеге нигезендә башкарырга мөмкин булган яки тиеш булган гамәлләр.

Россия Федерациясе Җинаять кодексы ришвәткә бәйле берничә төр җинаятьне күздә тота: ришвәт алу; ришвәт бирү; ришвәтчелек; коммерция сатып алу; ришвәт яки коммерция сатып алу провокациясе. Белә торып ялган әләк, шул исәптән ришвәт таләп итү турында Россия Федерациясе Җинаять кодексы (РФ ҖК 306 статьясы) буларак карала һәм җинаять буларак карала һәм штраф, мәҗбүри эшләр, төзәтү эшләре, мәҗбүри эшләр, кулга алу, максималь дәрәҗәдә алты елга кадәр иректән мәхрүм итү белән җәзалана.

Белә торып ялган әләк, шул исәптән ришвәт таләп итү турында Россия Федерациясе Җинаять кодексы (РФ ҖК 306 статьясы) нигезендә җинаять буларак карала һәм штраф, мәҗбүри эшләр, төзәтү эшләре, мәҗбүри эшләр, кулга алу, максималь дәрәҗәдә алты елга кадәр иректән мәхрүм итү белән җәзалана.

Ришвәт биргән зат, кай очракта: әгәр янап алу очрагы билгеләнсә; зат үз теләге белән кылган гамәлләре турында хокук саклау оешмаларына хәбәр итсә; зат җинаятьне ачуга һәм (яки) тикшерүгә актив ярдәм итсә, җаваплылыктан азат ителергә мөмкин.

Дәүләт граждан хезмәткәрләренә ришвәт тәкъдим итү (янап акча алу) очраклары турында хәбәр итү буенча вазыйфаны үтәмәү дәүләт хезмәтеннән азат ителүгә яки аны Россия Федерациясе законнары нигезендә башка төр җаваплылыкка тартуга китерә торган хокук бозу булып тора.

Коррупциягә каршы тору – ул федераль дәүләт хакимияте органнары, Россия Федерациясе субъектларының дәүләт хакимияте органнары, җирле үзидарә органнары, граждан җәмгыяте институтлары, оешмалар һәм физик затларның үз вәкаләтләре чикләрендә:

а) коррупцияне кисәтү, шул исәптән коррупцияне профилактикалау),

б) коррупцион хокук бозуларны ачыклау, кисәтү, булдырмау, ачу һәм тикшерү (коррупциягә каршы көрәш) эшчәнлеге;

в) коррупцион хокук бозуларны кискен киметү һәм (яки) бетерү буенча